Czym skutecznie wypełnić szczeliny między ościeżnicą a ścianą?

Remont, odświeżenie, a może całkowicie nowa instalacja? Niezależnie od skali prac, moment montażu ościeżnic jest zawsze kluczowy. To właśnie wtedy stajemy oko w oko z wyzwaniem, które wielu spędza sen z powiek: czym skutecznie i trwale wypełnić szczeliny między ościeżnicą a ścianą? Problem jest powszechny, a wybór metody ma fundamentalne znaczenie dla izolacji termicznej i akustycznej, a także estetyki. Najczęściej i najszybciej, z doskonałymi efektami izolacyjnymi, wypełnienie szczelin montażowych ościeżnicy opiera się na zastosowaniu specjalistycznych materiałów.

Porównanie popularnych metod uszczelniania przedstawia się następująco, bazując na typowych właściwościach dostępnych na rynku produktów i doświadczeniu wykonawców.

Jak widać w zestawieniu, choć pianka PUR często stanowi pierwszy wybór ze względu na wszechstronność i świetne parametry izolacyjne w stosunku do ceny i łatwości aplikacji, nie jest to jedyne, a czasem nawet nie najlepsze rozwiązanie dla każdego etapu czy typu szczeliny. Wykorzystanie gipsu szpachlowego do stworzenia trwałej i równej powierzchni po utwardzeniu głównego wypełnienia, czy akrylu do estetycznego domknięcia drobnych przerw przed finalnym malowaniem, pokazuje, że optymalny proces często wymaga kombinacji materiałów.

Zrozumienie specyfiki każdego materiału – jego właściwości mechanicznych, izolacyjnych, sposobu utwardzania i wymagań aplikacji – pozwala podejmować świadome decyzje, które przekładają się na trwałość, funkcjonalność i estetykę montażu ościeżnicy. Niezależnie od wybranej metody, kluczem do sukcesu jest skrupulatne przygotowanie podłoża oraz precyzyjne wykonanie prac, zgodnie z zaleceniami producentów i dobrymi praktykami budowlanymi.

Przygotowanie szczelin przed wypełnieniem pianką

Pierwszym, często niedocenianym etapem prac związanych z uszczelnieniem ościeżnicy, jest perfekcyjne przygotowanie szczelin. Można by pomyśleć: przecież chodzi tylko o dziurę, co tam przygotowywać? A jednak, ten wstępny wysiłek znacząco wpływa na końcowy efekt i trwałość wypełnienia.

Zgodnie z wytycznymi, pamiętać o tym, by wygładzić ściany jeszcze przed jej założeniem. Ta informacja, choć z pozoru prosta, jest fundamentalna. Gładka i równa powierzchnia muru w miejscu przylegania ościeżnicy minimalizuje nierówności, co z kolei przekłada się na mniejsze i bardziej jednolite szczeliny montażowe po osadzeniu ramy. Zaniedbanie tego może skutkować koniecznością wypełniania dużych, nieregularnych przestrzeni, co jest trudniejsze i wymaga większej ilości materiału.

Po osadzeniu i unieruchomieniu ościeżnicy (czego, dla jasności, nie opisujemy szczegółowo w tym miejscu, skupiając się na szczelinach), konieczne jest usunięcie wszelkich zanieczyszczeń. Kurz, okruchy tynku, luźne fragmenty betonu – to wszystko działa jak warstwa separacyjna, uniemożliwiając pianie lub innemu wypełnieniu prawidłowe przyleganie do muru i ościeżnicy. Wyobraź sobie piankę, która "chwyta się" luźnego kurzu – jej połączenie ze ścianą będzie iluzoryczne, a w efekcie całe wypełnienie będzie słabe.

Czyszczenie najlepiej wykonać przy użyciu szczotki, a następnie odkurzacza. Dla perfekcyjnego rezultatu, po odkurzaniu można przetrzeć powierzchnię wilgotną ściereczką lub gąbką, zbierając najdrobniejsze cząsteczki. Upewnij się, że wszelkie pozostałości po montażu, takie jak drewniane kliny montażowe (o ile nie są one przeznaczone do pozostawienia w ścianie jako elementy dystansowe), zostały usunięte lub odpowiednio zabezpieczone przed zalaniem pianką.

Kolejny niezwykle ważny krok, zwłaszcza przy stosowaniu pianki poliuretanowej, to zwilżenie powierzchni szczeliny. Nie, to nie błąd ani zbędna czynność! Pianka PUR utwardza się pod wpływem wilgoci z powietrza i podłoża. Lekkie zwilżenie muru i ościeżnicy (np. przy użyciu spryskiwacza z wodą – nie lej strumieniem, ma być wilgotno, nie mokro!) nie tylko przyspiesza proces utwardzania, ale także poprawia strukturę komórkową pianki, czyniąc ją bardziej jednolitą i elastyczną. Sucha powierzchnia może prowadzić do kruchego, nierównomiernie utwardzonego wypełnienia, które słabiej izoluje.

Zwilżenie jest szczególnie ważne w przypadku suchego muru, co często zdarza się podczas prac remontowych w sezonie grzewczym lub letnim. W takich warunkach, bez dostarczenia dodatkowej wilgoci, pianka może nie utwardzić się poprawnie w głębi szczeliny, pozostawiając miękki, niewypełniony środek. Nasza redakcja wielokrotnie spotykała się z takimi przypadkami w praktyce, co wymagało później czasochłonnego usuwania źle utwardzonej pianki i ponownego wypełniania szczeliny – koszt, czas i frustracja gwarantowane.

Przed rozpoczęciem właściwego wypełniania, dokonaj inspekcji szczeliny. Zmierz jej szerokość i głębokość w kilku punktach, aby ocenić jednorodność. Typowa szczelina montażowa powinna wynosić od 1 cm do 3 cm wokół ościeżnicy. Jeśli masz miejsca znacznie szersze (powyżej 4-5 cm), może być konieczne użycie dodatkowych materiałów wypełniających, takich jak sznur dylatacyjny z pianki polietylenowej. Sznur taki wkłada się w głębszą część szczeliny przed aplikacją głównego wypełnienia – redukuje on objętość do wypełnienia pianką (oszczędność materiału) i zapewnia stabilne oparcie, pomagając uzyskać równomierną aplikację i rozprężenie pianki.

Ostatnim, ale kluczowym elementem przygotowania, jest odpowiednie zabezpieczenie powierzchni przylegających do szczeliny. Ościeżnicę, ścianę wokół (szczególnie jeśli ma być malowana lub tynkowana) i podłogę należy starannie okleić taśmą malarską i folią ochronną. Pianka montażowa, raz utwardzona, jest niezwykle trudna do usunięcia z jakiejkolwiek powierzchni. Lepiej poświęcić dodatkowe 15-30 minut na precyzyjne oklejenie niż później spędzić godziny na skrobaniu i czyszczeniu, ryzykując uszkodzenie malowanych ścian czy nowej ościeżnicy. Stosuj taśmę malarską niskoadhezyjną, np. niebieską, o szerokości co najmniej 5 cm, aby zapewnić solidne zabezpieczenie.

Cały proces przygotowania – od wygładzenia muru, przez dokładne czyszczenie i zwilżenie, po inspekcję i oklejenie – to inwestycja, która zwraca się w postaci łatwiejszej aplikacji wypełnienia, jego lepszych parametrów użytkowych i znacznie mniej problematycznego późniejszego wykończenia. Ignorując te kroki, prosisz się o kłopoty. Profesjonalista nigdy nie pominie tego etapu, bo wie, że dobra fundacja to podstawa udanego montażu i trwałości na lata. Czas poświęcony na przygotowanie szczeliny przed wypełnieniem szczeliny wokół ościeżnicy to czas dobrze zainwestowany, unikający błędów, których naprawa może być bolesna finansowo i logistycznie.

Dokładne przygotowanie otworu drzwiowego, włączając w to właśnie szczeliny, to podstawa nie tylko dla trwałości samego montażu ościeżnicy, ale i dla prawidłowego funkcjonowania całych drzwi. Myśląc o estetyce końcowej, warto zadbać o to już na tym wczesnym etapie, eliminując przyszłe pęknięcia czy nieszczelności wynikające z osiadania źle podpartego wypełnienia. Prawidłowo przygotowana powierzchnia zapewnia maksymalną przyczepność materiałów wypełniających, co jest absolutnie kluczowe dla uzyskania solidnego i długotrwałego efektu uszczelnienia.

Prawidłowa aplikacja pianki montażowej: Krok po kroku

Po solidnym przygotowaniu szczelin, przychodzi czas na gwóźdź programu w wielu scenariuszach montażowych: aplikację pianki montażowej. Pamiętaj, że mówimy tu zazwyczaj o specjalnej piance poliuretanowej, często nazywanej pianką PUR do ościeżnic, która charakteryzuje się niską rozprężnością. Użycie standardowej pianki "pistoletowej" o wysokim stopniu rozprężenia jest jak podkładanie dynamitu pod delikatną konstrukcję – ryzyko wygięcia, a nawet zniszczenia ramy, jest bardzo wysokie.

Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniej pianki. Na rynku dostępne są pianki z aplikatorem w postaci plastikowej rurki (tzw. pianka "do wężyka") oraz pianki przeznaczone do pistoletu aplikacyjnego. Pianka pistoletowa jest zazwyczaj droższa, ale zapewnia znacznie większą kontrolę nad strumieniem, umożliwia precyzyjniejszą aplikację i daje możliwość ponownego użycia puszki po zamocowaniu pistoletu (musi on być oczywiście regularnie czyszczony specjalnym płynem do czyszczenia pianek). Dla osób planujących zamontować tylko jedne lub dwoje drzwi, pianka z wężykiem może być wystarczająca, ale jeśli masz ich więcej, inwestycja w pistolet szybko się zwróci, oferując lepszą jakość pracy.

Zanim przystąpisz do aplikacji, puszka z pianką musi być odpowiednio przygotowana. Energicznie potrząsaj nią przez minimum 30 sekund, a najlepiej nawet minutę. To pozwala wymieszać wszystkie składniki, w tym gaz pędny i pre-polimery, zapewniając prawidłowe spienienie i utwardzanie pianki. Temperatura puszki również ma znaczenie – optymalna temperatura pracy pianek to zazwyczaj od +5°C do +30°C. W niskich temperaturach konieczne może być użycie specjalnej pianki zimowej. Temperatura puszki powinna być w zalecanym zakresie, często oznacza to konieczność przeniesienia pianki na jakiś czas do cieplejszego pomieszczenia przed użyciem w chłodnym środowisku budowy.

Przypominamy o zwilżeniu szczeliny wodą – robimy to tuż przed rozpoczęciem aplikacji pianki. Jak wspomniano wcześniej, wilgoć jest kluczowa dla prawidłowego utwardzania pianki PUR. Teraz, z przygotowaną puszką i zwilżoną szczeliną, jesteś gotowy do działania.

Montaż pianki przeprowadza się trzymając puszkę "do góry dnem" (jeśli używasz pistoletu lub aplikatora wężykowego przykręcanego do zaworu puszki). Gaz pędny, który znajduje się na górze puszki w pozycji pionowej, musi zostać zmieszany z płynną pianką znajdującą się niżej, aby umożliwić jej prawidłowe wytryśnięcie i rozprężenie. Trzymaj puszkę pewnie, a pistolet lub wężyk skieruj w głąb szczeliny.

Aplikacja powinna odbywać się metodycznie. Zaczynaj od dołu ościeżnicy i przesuwaj się ku górze. Wprowadzaj końcówkę aplikatora głęboko w szczelinę i wypełniaj ją, ale tylko w około 1/3 do 1/2 jej głębokości/objętości. To chyba najważniejsza zasada! Pianka rozpręży się po aplikacji, wypełniając pozostałą przestrzeń. Jeśli wypełnisz szczelinę do pełna, pianka podczas rozprężania wypchnie się na zewnątrz w niekontrolowany sposób, tworząc brzydkie "kapelusze", ale co gorsza, może wygenerować na tyle duży nacisk na boki ościeżnicy, że doprowadzi do jej wygięcia, wypaczenia lub złamania elementów montażowych. Nacisk wygenerowany przez standardową piankę może dochodzić do kilkunastu kN/m², co potrafi zdeformować nawet stalową ramę.

Pracuj krótkimi pociągnięciami spustu pistoletu lub lekko ściskając zawór aplikatora. Pozwala to lepiej kontrolować ilość wydobywającej się pianki. Zbyt szybkie "ciągnięcie" spustu i aplikowanie dużej ilości pianki naraz zwiększa ryzyko nadmiernego rozprężenia i problemów z utwardzaniem głębszych warstw. Szczególną uwagę poświęć okolicom zawiasów i blachy zaczepowej zamka – w tych miejscach nadmierne wypełnienie pianką jest częstą przyczyną problemów z późniejszym funkcjonowaniem drzwi. Postaraj się aplikować tu piankę oszczędnie, celując w szczelinę, a nie w elementy mechaniczne.

Dla bardzo szerokich lub głębokich szczelin (> 4-5 cm), zastosuj wspomniany wcześniej sznur dylatacyjny (profile wypełniające) przed piankowaniem. Zapobiegnie on wpadaniu pianki do pustej przestrzeni i pozwoli na utworzenie zwartej, jednorodnej warstwy wypełnienia w docelowej szerokości. Średnica sznura powinna być nieco większa niż szerokość szczeliny, aby sznur siedział w niej pewnie.

Po aplikacji, pozostaw piankę do utwardzenia. Czas schnięcia zależy od rodzaju pianki, temperatury i wilgotności powietrza. Pianki nisko rozprężne często są "klejące" powierzchniowo już po 15-30 minutach, ale gotowość do cięcia uzyskują zwykle po 2-4 godzinach. Pełne utwardzenie, umożliwiające dalsze prace wykończeniowe, może zająć 12-24 godziny, a nawet dłużej w przypadku grubszych warstw lub niskiej temperatury/wilgotności. Z doświadczenia wiemy, że warto poczekać ten pełny czas, aby uniknąć problemów na kolejnych etapach.

Natychmiast po zakończeniu aplikacji (szczególnie pianki pistoletowej), wyczyść pistolet i końcówkę puszki specjalnym preparatem do czyszczenia pianki PUR. Zaschnięta pianka jest praktycznie niemożliwa do usunięcia i zablokuje narzędzie. Jeśli używasz pianki z wężykiem i planujesz zrobić przerwę, możesz zabezpieczyć wężyk zatyczką dołączoną do zestawu, ale pianka wewnątrz i tak zazwyczaj utwardzi się po kilkunastu minutach, uniemożliwiając dalsze użycie tej samej puszki – to jedna z wad tego rozwiązania. Puszka pianki o pojemności 750 ml, w zależności od rodzaju, może dać od 40 do 50 litrów utwardzonej pianki, co wystarczy na wypełnienie około 10-15 metrów bieżących typowej szczeliny montażowej o wymiarach około 2x3 cm.

Prawidłowa aplikacja pianki to nie sztuka magiczna, ale wymagająca precyzji i przestrzegania zasad. Kluczowe są niskorozprężna pianka, dokładne przygotowanie podłoża (czyszczenie, zwilżenie), aplikacja z umiarem (w 1/3 - 1/2 objętości szczeliny), stosowanie się do zaleceń producenta dotyczących temperatury i czasu utwardzania, a także użycie odpowiednich narzędzi. Unikanie pospiesznego cięcia pianki przed jej pełnym utwardzeniem również jest kluczowe dla uzyskania trwałego i solidnego wypełnienia pianką montażową.

Inne metody i materiały do wypełniania szczelin przy ościeżnicy

Choć pianka montażowa zrewolucjonizowała proces montażu ościeżnic i stała się de facto standardem, zwłaszcza w przypadku ościeżnic drewnianych i metalowych, nie jest ona jedynym dostępnym rozwiązaniem, ani zawsze najlepszym w każdym aspekcie. W pewnych sytuacjach, lub jako uzupełnienie pianki, stosuje się inne materiały, które mają swoje specyficzne zalety.

Jednym z tradycyjnych materiałów stosowanych do wypełniania szczelin jest zaprawa – gipsowa lub cementowo-wapienna. Gips szpachlowy lub tynkarski to często używane materiały, szczególnie w przypadku konieczności uzyskania twardej, równej powierzchni gotowej do malowania lub tapetowania bezpośrednio po docięciu pianki. Zaprawa gipsowa charakteryzuje się dobrą przyczepnością do muru i pianki (choć powierzchnia pianki musi być odpowiednio docięta i zwilżona), stosunkowo szybkim czasem schnięcia i łatwością obróbki. Nakłada się ją pacą lub szpachelkami, zazwyczaj w jednej lub dwóch warstwach, w zależności od grubości szczeliny do zaszpachlowania (zazwyczaj po cięciu pianki zostaje 1-3 cm szczeliny do wypełnienia zaprawą).

W przypadku szerszych szczelin lub w celu zapobieżenia pęknięciom na styku ościeżnica-zaprawa-ściana (różne materiały mają różną rozszerzalność i pracują niezależnie), konieczne jest zastosowanie siatki zbrojącej, np. siatki tynkarskiej z włókna szklanego o oczku 5x5 mm. Siatkę wtapia się w pierwszą, świeżą warstwę zaprawy, a następnie kryje kolejną warstwą. Tworzy to mostek zbrojący nad szczeliną, znacznie redukując ryzyko pojawienia się nieestetycznych pęknięć w przyszłości. Niestety, zaprawa gipsowa ma znikomą elastyczność, bardzo słabo izoluje termicznie i akustycznie w porównaniu do pianki i wymaga więcej umiejętności od wykonawcy, aby uzyskać idealnie gładką powierzchnię.

Kit akrylowy lub szpachlowy akrylowy to kolejne materiały, często używane jako uzupełnienie po aplikacji pianki i gipsu, lub samodzielnie do uszczelniania bardzo drobnych szczelin (do około 1 cm), gdy głównym celem jest estetyczne wykończenie przed malowaniem, a nie izolacja czy wypełnienie głębokiej przestrzeni. Akryl jest elastyczny (co pomaga przejmować niewielkie ruchy konstrukcyjne i zapobiega pęknięciom), łatwy w aplikacji (pistolet do mas uszczelniających) i co ważne – malowalny. Dostępne są różne rodzaje, w tym akryle przeznaczone specjalnie do stosowania pod farby czy tynki. Nakłada się go wyciskając pasek w szczelinę, a następnie wygładzając wilgotną szpachelką lub palcem. Czas schnięcia powierzchniowego to kilkadziesiąt minut, pełnego utwardzenia – 24-48 godzin. Jeden standardowy kartusz (310 ml) wystarczy na około 10-15 metrów bieżących drobnej szczeliny o szerokości około 1 cm. Koszt kartusza akrylu to typowo 10-20 PLN.

Silikon, zwłaszcza sanitarny, jest zazwyczaj stosowany w miejscach narażonych na wilgoć, jak łazienki, choć rzadziej do uszczelniania samych szczelin montażowych ościeżnicy, a częściej wokół listew przypodłogowych czy połączeń ościeżnicy z posadzką (jeśli brak progu). Silikon charakteryzuje się bardzo wysoką elastycznością i doskonałą wodoodpornością. Kluczowa wada silikonu stosowanego wokół ościeżnic jest to, że standardowy silikon (np. octowy lub neutralny) nie jest malowalny – farba do niego nie przylega. Dostępne są silikony malowalne, ale są one droższe i mniej popularne. Silikon aplikuje się również pistoletem i wygładza szpachelką lub palcem zwilżonym w wodzie z mydłem. Czas utwardzania podobny do akrylu. Ze względu na brak malowalności i mniejszą sztywność, rzadko stosuje się go jako jedyne wypełnienie szczeliny wokół ościeżnicy w suchych pomieszczeniach, chyba że szczelina jest bardzo mała i nie planuje się jej zamalowywać.

W rzadkich przypadkach, zwłaszcza w starych budynkach lub przy bardzo dużych, nieregularnych szczelinach, stosuje się wypełnienie wełną mineralną lub innymi materiałami włóknistymi. Wełnę zagęszcza się i wpycha w szczelinę, a następnie zabezpiecza powierzchnię z obydwu stron zaprawą lub innym uszczelniaczem. Metoda ta zapewnia pewną izolację akustyczną i termiczną (choć trudniej o szczelność powietrzną niż przy piance) i jest niepalna, co może być ważne w niektórych zastosowaniach. Jest to jednak metoda pracochłonna i nie zapewnia tak jednolitego wypełnienia jak pianka, co może prowadzić do osiadania i pęknięć warstwy wykończeniowej.

Podsumowując, wybór materiału poza pianką zależy od priorytetów. Jeśli potrzebujesz twardej, gładkiej powierzchni do malowania po docięciu pianki, gips szpachlowy jest wyborem numer jeden, często z siatką. Jeśli masz do wypełnienia bardzo drobne, estetyczne szczeliny przed malowaniem, kit akrylowy jest idealny. Jeśli konieczne jest bardzo elastyczne uszczelnienie, np. w wilgotnym środowisku bez planowanego malowania, silikon może być rozważony. Wata mineralna to opcja dla specyficznych, często dużych szczelin, gdzie inne metody zawodzą lub kluczowe są specyficzne właściwości (np. niepalność). Eksperci często stosują kombinację – pianka jako główna izolacja i wypełnienie, gips jako warstwa wyrównująca i usztywniająca, a akryl jako finalne uszczelnienie przed malowaniem. Zrozumienie wad i zalet każdego materiału pozwala dokonać optymalnego wyboru i efektywnie przeprowadzić proces wypełniania szczelin montażowych.

Wykończenie i obróbka szczelin po wypełnieniu

Po cierpliwym odczekaniu, aż pianka montażowa (lub inny materiał wypełniający) w pełni się utwardzi, nadchodzi etap, który nadaje ostateczny kształt i estetykę naszej pracy: wykończenie i obróbka szczelin. Pamiętajmy o złotym parawaniku montażystów: "nie spiesz się z cięciem pianki!" Pełne utwardzenie jest absolutnie kluczowe. Typowo trwa to 12-24 godziny dla większości pianek, w zależności od warunków. Próba cięcia zbyt wcześnie skończy się rozerwaniem niewyschniętej w środku pianki, jej późniejszym dalszym rozprężeniem i zrujnowaniem jednolitej powierzchni, którą chcielibyśmy uzyskać.

Pierwszym zadaniem jest usunięcie nadmiaru utwardzonego wypełnienia. W przypadku pianki PUR, robi się to za pomocą ostrego noża – najlepiej noża do tapet z łamanym ostrzem lub specjalistycznego noża do pianki izolacyjnej. Ostrze powinno być na tyle ostre, aby czysto przecinać piankę, a nie ją rwać czy zgniatać. Cięcie wykonujemy ostrożnie, równolegle do powierzchni ściany lub ościeżnicy. Idealnie, jeśli uda się ściąć piankę równo z płaszczyzną muru lub ościeżnicy, lub delikatnie ją wpuścić w głąb (ok. 1-3 mm) – to stworzy przestrzeń na warstwę wykończeniową z gipsu lub innego spoiwa.

Nadmiar zaprawy gipsowej czy innych materiałów wypełniających, które wycisnęły się ze szczeliny podczas aplikacji, należy usunąć jeszcze przed ich pełnym utwardzeniem, na etapie "gumowania", używając szpachelki. Po utwardzeniu, obróbka gipsu polega na jego szlifowaniu lub skrobaniu, co jest znacznie bardziej pracochłonne i pylące. Utwardzony akryl czy silikon docina się ostrym nożykiem lub specjalnym narzędziem do wygładzania mas uszczelniających przed utwardzeniem.

Po przycięciu pianki (powierzchnia ściętej pianki ma strukturę komórkową i jest porowata, nie nadaje się bezpośrednio do malowania czy tapetowania), konieczne jest nałożenie warstwy wyrównującej i usztywniającej. Tutaj najczęściej wchodzi do gry gips szpachlowy lub tynkarski. Gips mieszamy z wodą według zaleceń producenta (zazwyczaj ok. 0.7-0.8 litra wody na 1 kg suchej mieszanki). Konsystencja powinna być gładka, bez grudek, pozwalająca na łatwe nakładanie i wygładzanie.

Zaprawę gipsową nakładamy szpachelką lub wąską pacą, wciskając ją w szczelinę powstałą po docięciu pianki. Pamiętaj, że w miejscach styku różnych materiałów (np. metalowa ościeżnica, pianka, mur) ryzyko pęknięć jest wysokie. Aby temu zapobiec, stosuje się wspomnianą już siatkę zbrojącą z włókna szklanego. Wtapia się ją w pierwszą, świeżo nałożoną warstwę gipsu, dociskając delikatnie szpachelką, tak aby siatka schowała się tuż pod powierzchnią zaprawy. Siatka powinna częściowo nachodzić na ościeżnicę (ok. 1-2 cm) i na ścianę (również ok. 5-10 cm), tworząc stabilne zbrojenie.

Po nałożeniu pierwszej warstwy gipsu z siatką i jej częściowym związaniu (ale zanim wyschnie na kamień), nakłada się drugą, cieńszą warstwę, aby w całości przykryć siatkę i uzyskać gładką powierzchnię. Grubość warstwy gipsu nad pianką i siatką to zazwyczaj od 2 do 5 mm. Należy dążyć do uzyskania powierzchni jak najbardziej zbliżonej do płaszczyzny otaczającej ściany. Pozostawiamy gips do pełnego wyschnięcia. Czas schnięcia zależy od wilgotności i temperatury, a także grubości warstwy – może trwać od kilku do kilkunastu godzin.

Po wyschnięciu zaprawy, czas na szlifowanie. Proces ten pozwala usunąć wszelkie nierówności, zgrubienia i ślady po szpachelce, nadając powierzchni idealną gładkość. Do szlifowania używa się papieru ściernego na bloczku, siatki szlifierskiej lub elektrycznej szlifierki do gipsu. Zaczynamy zazwyczaj od papieru o gradacji P100-P120 do zgrubnego szlifowania i wyrównywania, a kończymy na drobniejszym (P180-P220), aby uzyskać idealnie gładkie wykończenie. Ważne jest, aby szlifować równo, nie tworząc wgłębień w miejscu szczeliny.

Po szlifowaniu, powierzchnię należy dokładnie oczyścić z pyłu, najlepiej odkurzaczem i/lub wilgotną szmatką. Czysta powierzchnia jest gotowa do nałożenia podkładu i malowania. W przypadku użycia akrylu do drobnych szczelin, po jego utwardzeniu wystarczy często delikatne wygładzenie papierem ściernym (jeśli to konieczne) i usunięcie pyłu przed malowaniem.

Alternatywną metodą wykończenia szczelin przy ościeżnicy jest zakrycie ich opaskami maskującymi, czyli listwami przypodłogowymi/przydrzwiowymi. To rozwiązanie często wybierane, gdy chcemy zaoszczędzić czas na idealnym szpachlowaniu i szlifowaniu lub gdy wygląd opasek lepiej pasuje do stylu wnętrza. Opaski mocuje się do ściany i/lub ościeżnicy na klej montażowy, wkręty lub specjalne klipsy. Skutecznie maskują one miejsce połączenia ościeżnicy z murem, ukrywając wypełnioną szczelinę i tworząc estetyczne obramowanie. Wybór opasek (MDF, drewno, PVC) zależy od materiału ościeżnicy, wilgotności w pomieszczeniu i budżetu. To rozwiązanie często uznawane jest za najszybsze i najbardziej "czyste" w kontekście ostatecznego wyglądu.

Niezależnie od tego, czy decydujesz się na wykończenie gipsowo-malarskie, czy na zakrycie opaskami, staranność na etapie obróbki jest kluczowa dla trwałości i estetyki. Zapewnia, że połączenie ościeżnicy ze ścianą będzie wyglądać schludnie, nie pojawią się w nim pęknięcia, a samo wypełnienie szczeliny będzie solidnie zabezpieczone i ukryte przed wzrokiem. Właściwe zakończenie prac sprawia, że cała instalacja drzwiowa prezentuje się profesjonalnie i służy bezproblemowo przez lata.